15-06-2021

Najlepszą szkołą średnią w Polsce sprzyjającą zaangażowaniu społecznemu i rozwojowi kompetencji praktycznych wśród uczniów zostało Technikum nr 2 im. Elizy Orzeszkowej w Bartoszycach. Na podium Rankingu Szkół Zwolnieni z Teorii 2021 uplasowały się kolejno V Liceum Ogólnokształcące im. Augusta Witkowskiego w Krakowie i CXXII Liceum Ogólnokształcące im. Ignacego Domeyki w Warszawie. Ogłoszenie wyników rankingu odbyło się 15 czerwca. Ranking docenia działalność nauczycieli i nauczycielek, którzy w tym roku ze względu na nauczanie zdalne, mieli dużo trudniejsze zadanie. To, że sobie z nim poradzili, potwierdza badanie realizowane na zlecenie Fundacji Zwolnieni z Teorii.

• Ogłoszono Ranking Szkół Zwolnieni z Teorii 2021, który premiuje edukację praktyczną i możliwość szlifowania kompetencji przyszłości. Najlepsze szkoły są z Bartoszyc, Warszawy i Krakowa.
• Ogłoszenie wyników rankingu odbyło się 15 czerwca podczas gali online, którą poprowadził Marcin Prokop.
• Z badania realizowanego na zlecenie Fundacji Zwolnieni z Teorii przez agencję badawczą wynika, że nastolatkowie, którzy działali społecznie w czasie lockdownu, jaśniej widzą swój życiowy cel (o 12%) oraz pewniej kreślą rozwój osobisty (o 12%) od tych, którzy nie angażowali się społecznie.

Tegoroczna edycja Rankingu Szkół Zwolnieni z Teorii objęła ponad 277 szkół z całej Polski. Wyszczególnione w zestawieniu placówki edukacyjne wyróżniają się wspieraniem swoich uczniów w działalności społecznej i rozwoju kompetencji przyszłości. – Ten rok dla polskich szkół był szczególnie trudny. Nauczyciele nie mogli tak jak zawsze wspierać bezpośrednio młodzieży w nauce i działalności społecznej, lecz robili to zza ekranów komputerów. Dlatego należą im się szczególne gratulacje za to, że pomimo trudnego okresu wprowadzali innowacje do programów nauczania, trwali i działali z myślą o tym, że nauka to nie tylko zakuwanie do matury, ale też okazja do poznania siebie i innych, rozwiązywania problemów otoczenia, które obserwujemy – podkreśla Paula Bruszewska, prezes Fundacji Zwolnieni z Teorii. 

Trudne warunki pandemiczne działały także na niekorzyść dobrostanu psychologicznego młodzieży. Jednak jak pokazuje raport Fundacji Zwolnieni z Teorii – „Odporni na lockdown. Raport o tym, co chroniło dobrostan młodzieży w trakcie pandemii” – uczniowie tych szkół, którzy zrealizowali w tym roku szkolnym własny projekt społeczny w olimpiadzie Zwolnieni z Teorii, mają wyższy ogólny poziom dobrostanu psychologicznego niż ich rówieśnicy, którzy nie angażowali się społecznie. Raport bazuje na badaniu przeprowadzonym za pomocą polskiej adaptacji Kwestionariusza Dobrostanu (PSYCHOLOGICAL WELL-BEING SCALES) na reprezentatywnej próbie 621 uczniów. Z badania wynika, że nastolatkowie, którzy działali społecznie w czasie lockdownu, jaśniej widzą swój życiowy cel (o 12%) oraz pewniej kreślą rozwój osobisty (o 12%) od tych, którzy nie angażowali się społecznie. Dodatkowo uczniowie ci mają wyższe poczucie autonomii (ponad 7%) oraz pozytywne relacje (ponad 7%) niż ich rówieśnicy. Według raportu Fundacji Zwolnieni z Teorii odporni na lockdown to ci, którzy działając dla innych, troszczą się o siebie. –  Z zespołem śmiejemy się, że jak coś robimy z sensem, to daje nam to taką energię, że przez to nie wpadamy w apatię! – powiedziała w badaniu Anna Ziętek, uczennica I Liceum Ogólnokształcącego im. Jana Smolenia w Bytomiu.

– Poczucie autonomii wiąże się z ogólnym dobrostanem, zadowoleniem z życia. To, co ważne, to uświadomienie sobie, że konstruowanie własnej autonomii jest procesem. Wymaga ćwiczenia i doświadczenia. Udział w Olimpiadzie Zwolnieni z Teorii jest doskonałym przykładem takiego doświadczenia. Kompetencje społeczno-emocjonalne można rozwijać w perspektywie całego życia jednej osoby, ale także życia wybranej społeczności, szkoły, klasy czy rodziny – ćwicząc – komentuje wyniki badania dr Magdalena Śniegulska, psycholog z Uniwersytetu SWPS oraz Szkoły Edukacji Polsko-Amerykańskiej Fundacji Wolności i Uniwersytetu Warszawskiego. – Równocześnie, w kontekście specyfiki zmiany wspólnej, której wszyscy doświadczyliśmy, a młodzi ludzi odczuli ją w sposób szczególny, co pokazują badania, życia w pandemii i niepewności jutra, taka kompetencja jak panowanie nad otoczeniem, która jest wysoka u członków Olimpiady, może być niezwykle istotnym czynnikiem ochronnym – podkreśla dr Magdalena Śniegulska. 

– Ten rok był trudny dla każdego z was i dla całego świata. Wszyscy czuliśmy się sfrustrowani, zmęczeni, samotni i często bardzo zdezorientowani. W tym czasie światowe wykorzystanie technologii posunęło się do przodu o co najmniej 5 lat w ciągu zaledwie 5 miesięcy. W tych trudnych dla polskiej edukacji czasach warto wspomnieć i docenić te szkoły oraz nauczycieli, którzy zadbali o rozwój umiejętności przyszłości, ponieważ będą katalizatorem powrotu z pandemii – mówiła podczas gali Liza Belozerova, EMEA Grant Lead w Google.org, który wspiera tegoroczną edycję Zwolnionych z Teorii. 

Jak można dołączyć do szkół wspierających uczniów w rozwoju kompetencji społecznych? Wystarczy wstąpić do grupy Nauczyciele Zwolnieni z Teorii i zainspirować młodzież do realizowania własnego projektu społecznego. W Polsce jest już niemal 550 nauczycieli i nauczycielek, którzy angażują się i wspierają uczniów na zasadach mentora, otrzymując pełne wsparcie szkoleniowe od zespołu Fundacji. Ranking Szkół Zwolnieni z Teorii jest zwieńczeniem tych działań, podsumowaniem całego roku szkolnych zmagań tysięcy młodych osób w całej Polsce. 

Ogłoszenie Rankingu Szkół Zwolnieni z Teorii miało miejsce 15 czerwca podczas wydarzenia online. Galę finałową prowadził Marcin Prokop, popularny dziennikarz i prezenter telewizyjny. Pełen Ranking Szkół Zwolnieni z Teorii dostępny jest pod adresem: www.ranking.zwolnienizteorii.pl. Partnerami Rankingu Szkół Zwolnieni z Teorii są ING Bank Śląski oraz Grupa Pracuj, właściciel serwisu Pracuj.pl. Olimpiadę Zwolnieni z Teorii wspiera Google.org.

Badanie na potrzeby raportu „Odporni na lockdown. Raport o tym, co chroniło dobrostan młodzieży w trakcie pandemii” przeprowadzono metodą ilościową CAWI w maju 2021 roku w dwóch grupach: uczniów, którzy brali udział w tegorocznej edycji olimpiady Zwolnieni z Teorii oraz uczniów szkół średnich, którzy w roku szkolnym 2020/21 nie angażowali się w żadne działania społeczne. Badanie obejmowało poziom ogólnego dobrostanu, jak i sześć wymiarów dobrostanu tj. samoakceptacja, pozytywne relacje z innymi, autonomia, panowanie nad otoczeniem, cel życiowy i osobisty rozwój. Zastosowano Polską Adaptację Kwestionariusza Dobrostanu (PSYCHOLOGICAL WELL-BEING SCALES) autorstwa Jana Cieciucha i Dominiki Karaś.